In 1975, toen computers nog hele kamers vulden en niemand het woord “internet” gebruikte, was Henri van Kemenade de allereerste student die afstudeerde aan Fontys ICT. Nu, vijftig jaar later, kijkt hij terug op zijn studietijd, zijn carrière en de veranderingen in de wereld van ICT.
In 1971 startte Henri van Kemenade aan de hogere informatica opleiding aan het IHBO, de voorloper van Fontys ICT. De eerste lichting telde oorspronkelijk 19 studenten, maar één van hen viel af waardoor 18 studenten hun diploma haalden. Henri was de eerste van de groep die zijn verdediging in Eindhoven afrondde, en wordt daarom beschouwd als de allereerste alumnus van Fontys ICT.
Het begin van IHBO in Eindhoven
De docenten aan de opleiding waren mensen van Philips. Ze waren parttime docent; ze gaven gedeeltelijk les en hadden daarnaast een baan in het ICT-vakgebied. De opleiding is mede in Eindhoven gestart omdat Philips dat graag wilde omdat zij zich afvroegen hoe ze in de toekomst aan personeel zouden komen op het gebied van informatica.
De opleiding was vrij technisch, omdat het onderdeel was van de HTS-tak. “Het was een hele fijne tijd, maar het was ook een tijd waarin je zag dat er een opleiding gestart werd die experimenteel was en zijn weg ook nog moest vinden. Dat heb ik eigenlijk altijd wel heel aantrekkelijk gevonden,” vertelt Henri.
Het programma bestond voor een derde uit wiskundige vakken, een derde uit economische vakken en een derde uit IT-vakken. Het onderwijs was heel klassikaal, minder projectmatig van opzet dan de opleidingen van tegenwoordig.
De eerste klaslokalen
“Het grootste verschil met vroeger: als je door de deur binnenkomt is het al heel erg anders. En dan alleen al de gebouwen,” aldus Henri. In die tijd was het een worsteling voor IHBO om voldoende accommodatie te krijgen. Er werden bijvoorbeeld lessen gegeven in een oude fabriek die was omgebouwd tot leslokalen. “Er werden soms hele dunne wanden toegepast waardoor je tegelijkertijd meerdere lessen kon volgen,” zegt hij lachend.
De hoofdlocatie van de ICT-opleiding was aan de Gagelstraat in Eindhoven, op de plek waar tegenwoordig het hoofdkantoor van de politie staat. Daartegenover had Philips nog wat klaslokalen. Ook zaten studenten een dagdeel op het rekencentrum van de TH en een dagdeel op het rekencentrum van Philips. In latere jaren is ook het oude stadshuis van Stratum als opleidingslocatie gebruikt. Daar stond in de kelder de eerste computer van de IHBO. “Het was een mini-computer van 32K, wat tegenwoordig helemaal niks meer voorstelt.”
Loopbaan bij de Rabobank
Na zijn studie heeft Henri ongeveer 37 jaar bij de Rabobank gewerkt, waarvan twee jaar uitgeleend aan een Indonesische staatsbank in Jakarta. “Dat was een hele bijzondere ervaring. Het bankwezen daar was meer basaal dan in Nederland,” aldus Henri.
Hij hielp bij het inrichten van de controle op de ICT-functie en deed technische werkzaamheden, met name op het gebied van beveiliging. Een van zijn eerste projecten was het verbeteren van de manier waarop computers werden gebruikt: in plaats van alles handmatig in te voeren via ponskaarten, richtte hij een eigen omgeving in waarin programma’s konden worden ontwikkeld en uitgevoerd. Voor het eerst werden vragen van gebruikers gekoppeld aan persoonlijke accounts met wachtwoorden en toegangsrechten. “Ik kon me er totaal geen voorstelling van maken in 1975 hoe de wereld eruit zou kunnen zien dankzij informatica technologie zoals het nu is. Ook bij de Rabobank heb ik grotendeels de ontwikkeling van de bank meegemaakt dankzij informatica technologie, de bank zou veel kleiner zijn geweest en er heel anders uitgezien hebben als er geen ICT zou zijn geweest.”
Het verhaal van Henri geeft een uniek kijkje in de start van ICT-onderwijs en hoe informatietechnologie ons leven en werk heeft veranderd. Benieuwd naar de rest van zijn verhaal? Bekijk het volledige interview op YouTube via de link hieronder.
Tekst en productie: Suzette van Deelen, Medewerker Communicatie Fontys ICT
Fontys Hogeschool ICT
Rachelsmolen 1, gebouw R10
5612 MA Eindhoven
fontysict-alumni@fontys.nl
Copyright © 2025 Fontys School of Information and Communication Technology